Чутейре Христос çуралнă ячĕллĕ пĕрремĕш йывăç чиркĕве 1754 çулта туса лартнă. Кунта Хучсан, Амалăх, Ишпуç, Хăрпаш тата Молькеево ялĕсенчен тĕне ĕненекенсем çÿренĕ.
1830 çулта Хăрпаш, 1834 çулта Молькеево ялĕсем Тăрăм прихутне уйрăлса кайнă. 1888 çулта кивĕ чиркÿ вырăнĕнче прихут çыннисем валли тимĕрпе витнĕ çĕнĕ йывăç чиркÿ лартнă, ăна 1891 çулта Христос çуралнă ятпа сăвапланă. Чиркÿ çумĕнче 49 теçеттин çĕре ĕçлесе хатĕрленĕ. Штат тăрăх кунта пĕр священникпе псаломщик ĕçленĕ. 1863-1865 çулсенче Чутей ялĕнче прихутри хресчен ачисене вĕрентме уçнă пĕр класлă шкул ĕçленĕ. 1911 çулта унта Чутей тата çывăхри ялсенчи 60 арçын ачапа 13 хĕрача вĕреннĕ. «Турă саккунне» вĕренесси тĕп вырăн йышăнса тăнă. Священникпа тиечук учительсем вырăнĕн-че пулнă.
1934 çулта чиркĕве хупнă хыççăн, ку çуртра ял клубĕ, колхоз правленийĕ тата библиотека вырнаçнă. Храм настоятелĕ Громов священник Çĕнĕ Ишпуç ялне пурăнма куçнă. Чиркÿ пулманнипе килте тĕне кĕртнĕ. Вăрçă вăхăтĕнче тата ун хыççăн та темиçе çул хушши колхоз тырă упракан кĕлет вырăнне усă курнă ку çурта.
Ют ялсем вилесене кĕл тутарма Чутее чиркĕве илсе çÿренĕ, хăшĕ-сене кунтах пытарса хăварнă. Ватă çынсем чиркÿ йĕри-тавра масар вырăнĕ теççĕ ?культура çурчĕн никĕс-не чавнă чухне çын шăммисем, шăрçасем, çĕçĕсем т.ыт.те тупнине калаççĕ%. Малтанах чиркÿ пулманнипе ял халăхĕ Кĕрше ялĕнчи чиркĕве çÿренĕ.
1971 çул тĕлне ялта икĕ хутлă культура çурчĕ туса лартнă хыççăн клуб кирлех пулман, чиркÿ çуртне салатса, материалсене ферма тума турттарса тухнă.
2011 çулхи февраль уйăхĕнче Леонид Сергеевич Бараматов ялта пурăнакансен пухăвне пухнă. Çĕнĕ чиркÿ тума шутланă. 2011 çулхи сентябрĕн 5-мĕшĕнче пулас Турă çурчĕ вырăнĕн- че лартнă Хĕресе тасалăх тивлечĕ кÿнĕ ?сăвапланă% тата никĕсне чул сарса хăварнă. Ĕçе малалла тăсма тата ертсе пыма пулас пачăшкăна Леонид Бараматова шанса панă.
2012 çулта строительство ĕçĕсем пуçланнă. Укçа-тенкĕ пухас, строительствăна малалла ярас ĕçе ял çыннисем, предпринимательсем, предприятисем тата строительство ертÿçисем пысăк тÿпе хывнă - хăшĕ укçапа, строительство материалĕ-семпе, техникăпа тивĕçтернĕ, халăх субботниксенче ĕçленĕ.
2015 çулхи февралĕн 7-мĕшĕнче Канашпа Тăвай тăрăхĕнчи чиркÿ-сене пăхса тăракан преосвященнейший Стефан епископ сăвапланă. Унăн пилĕпе çак кунтан пуçласа чиркÿри кĕлĕсене Леонид атте ирттерет. Чиркÿ прихучĕн вăйĕпе йĕри-тавра тимĕр карта тытса çавăрнă, çĕнĕ чансене 2020 çулхи сентябрь уйăхĕнче вырнаçтарнă. Чиркÿ таврашĕнчи хитре чăрăшсем çултан çул паркаланса ÿссе пыраççĕ.
Тĕрлĕ вăхăтра кунта çак священниксем ĕçленĕ: Константин Левицкий ?1880-1885, 1892 ç.ç.%, Семен Ломоносов ?1900 ç.%, Яков В.Турхан ?1906-1918 ç.ç.%, М.К.Громов, Александр Арсентьевич Громов псаломщик ?1892, 1917, 1930 ç.ç.%, Л.С.Бараматов ?2015 çултан пуçласа çак таран%. Кăçалхи февраль пуçламăшĕнче чиркÿ уçăлнăранпа 10 çул çитнине халалланă уяв кĕлли иртнĕ.
«Çырмара, чиркÿпе юнашар, купель туса лартсан аванрах пулассăн туйăнать. Унта тахçантанпах таса та сивĕ шыв тапса тăрать»,- тесе çырнăччĕ Валерий Куракин 2015 çулхи пуш уйăхĕн 24-мĕшĕнче «Советская Чувашия» хаçатра пичетлесе кăларнă статйинче. Ĕмĕтсем пурнăçланнă: 2025 çулхи кăрлач уйăхĕн 18-мĕшĕнче Чутейре купель уçăлнă.
Зинаида ИВАНОВА,
таврапĕлÿçĕ. Чутей ялĕ
